KAP Graselement

Productkenmerken

	klimaatadaptief parkeren en groen straatbeeld optimale waterdoorlatendheid twee formaten standaard geleverd in Reduton® cementloos beton MKI < € 13 per m3

Maatvoering

40x20x12 (12,5 st/m²)
40x40x12 (6,25 st/m²)

Kleuren

Toepassing

Het klimaat verandert en de leefomgeving verandert mee. Een groenere openbare ruimte helpt in de ambities voor een duurzame wereld. Open verharding met behoud van groen speelt hierin een belangrijke rol. Met waterinfiltratie, beplanting voor biodiversiteit en tegen de stedelijke opwarming/hittestress, in combinatie met CO2 reducerend beton, dragen de KAP graselementen enorm bij aan een groene openbare ruimte. Samen op weg naar een groenere toekomst!

Verwerking

Stevig fundament
Een goede fundatie is bij zware belasting belangrijk. Een draagkrachtige ondergrond, bijvoorbeeld een laag van minimaal 15 centimeter puingranulaat met daarop circa vijf centimeter vulzand is een stevige basis. De fundatie dient voldoende breed te zijn om afschuiven van de tegels te voorkomen.
Tevens dient er op gelet te worden dat na het zagen of frezen geen stukken asfalt blijven zitten. Dit kan namelijk breuk veroorzaken als gevolg van ongelijke oplegging.

Grasgroei bevorderen
Om grasgroei te bevorderen, verdient het aanbeveling de grasbetontegels te vullen met teelaarde, waarna de gootjes weer leeggeveegd dienen te worden. Enerzijds om te voorkomen dat het jonge, opkomende gras onmiddellijk kapot gereden wordt, anderzijds omdat leeg geveegde gootjes het verkeersremmend effect aanzienlijk verhogen. De grasbetontegels kunnen met een grasmengsel van eigen keuze ingezaaid worden.

Vlak grasbeton in plaats van aanbrengen op de kop
Het komt soms voor dat grasbetontegels op de kop gelegd worden, met de vlakke onderzijde naar boven. Dit raden wij af vanwege het grote risico op breuk. De gootjes die zich dan aan de onderzijde bevinden, zullen juist breuk stimuleren. Voor dergelijke situaties heeft v.d. Bosch Beton vlak grasbeton ontwikkeld. Deze blokken zijn zowel aan de boven- als onderzijde vlak en daardoor stiller en sterker.

Machinale verwerking

Dit product leent zich voor machinale verwerking. Onder "verpakkingsoverzicht" en in onze kennisbank kunt u meer informatie vinden over machinale verwerking en de verpakking van dit product. Of bekijk publicatie 255 "Machinaal straatwerk" en publicatie 282 "Mechanisch aanbrengen elementenverharding" van Stichting CROW.

Kalkuitbloei (witte uitslag)

Witte uitslag op beton komt en verdwijnt vanzelf. Witte uitslag op tegels en betonstraatstenen is een bekend probleem, waarvoor (nog) geen afdoende oplossing bestaat. Gelukkig is het geen permanent probleem. Bij normaal gebruik zal de witte uitslag op den duur vanzelf verdwijnen.

Meer informatie over witte uitslag is in onze kennisbank te vinden.

Kwaliteit en garantie

Over de kwaliteit van betonbestratingsmaterialen kunnen we kort zijn. Die moet goed zijn.

v.d. Bosch Beton* b.v. geeft die garantie, zwart-op-wit, zonder restricties. Onze producten worden met de meeste zorg geproduceerd en voldoen aan alle kwaliteitsnormen die in de wegenbouwwereld worden gehanteerd.

De kwaliteit van het productieproces en onze producten wordt nauwkeurig bewaakt aan de hand van I.K.B.-normen (I.K.B. staat voor Interne Kwaliteits Bewaking). Daarnaast voert het KIWA minimaal tien keer per jaar onafhankelijke productiecontroles uit om de kwaliteit van onze productieproces te toetsen.

Een officieel bewijs van kwaliteit is het KOMO certificaat, dat nagenoeg op al onze producten van toepassing is. Ook voor producten waar geen productcertificaten gelden hanteren wij strenge normen. v.d. Bosch Beton* b.v. heeft hiervoor een eigen certificaat ontwikkeld, het BBB keur 1. Naast de producten is ook het systeem gecertificeerd ISO 9001, een bewijs dat u bij v.d. Bosch Beton* b.v. in goede handen bent.

ISO-certificaat v.d. Bosch Beton b.v.

Kortom, geen loze beloftes, maar harde garanties. Dat is v.d. Bosch Beton* b.v.

BRL 2312 voor betonstraatstenen
BRL 2313 voor betontegels
BRL 2314 voor opsluit- en trottoirbanden
BRL K11001 voor grasbetontegels
BRL 5070 voor het bouwstoffenbesluit
IBRL.001 voor overige niet gecertificeerde producten



Productspecifieke kwaliteit

Vrijwel alle grasbetontegels van v.d. Bosch Beton worden, sinds het van kracht worden van BRL K11001 - Grasbetontegels, geleverd met KIWA-keur. Uitzondering hierop zijn grasbetonproducten die een Ecoton® onderbeton hebben, met CO2-reductiebeton worden geleverd of als Reduton® geproduceerd zijn.

De behoefte aan een norm voor grasbetontegels blijkt uit het feit dat er nogal wat situaties zijn geweest waarbij het product breuk vertoont en daarmee niet aan de verwachtingen van de klant voldoet. Ook bestaan er wel eens twijfels over het vermogen van het product om gras door te laten groeien. Naar aanleiding hiervan heeft een drietal fabrikanten, waaronder v.d. Bosch Beton, het initiatief genomen om eisen op te stellen voor grasbetontegels en deze onder te brengen in een beoordelingsrichtlijn. Samen met certificeringsbedrijf Kiwa en de provincie Overijssel als belangrijke afnemer is deze beoordelingsrichtlijn tot stand gekomen. Belangrijke eigenschappen van grasbetontegels zijn het vermogen om gras door het product te laten groeien en voldoende sterkte te ontwikkelen om de krachten van de optredende belasting probleemloos over te brengen op de fundatie. Hieronder volgt een overzicht van de wijze waarop de BRL K11001 met deze relevante eigenschappen omgaat.

KIWA-certificaat

Voor de beoordeling van de mogelijkheid tot grasdoorgroei wordt gebruik gemaakt van een indeling in twee klassen. Hieronder de indeling zoals deze in de richtlijn bepaald is:

Klasse
A	Grasbetontegels met diepe uitsparingen
B	Grasbetontegels zonder diepe uitsparingen

Klasse A geeft de minimale eisen aan de vormgeving om één van essentiële eigenschappen van grasbetontegels, de optisch groen ogende berm, tot zijn recht te laten komen.
Alle grasbetontegels die niet aan de eisen van klasse A voldoen vallen automatisch en klasse B. Dit impliceert dat als u een "optisch groene berm" belangrijk vindt moet kiezen voor klasse A. Een "optisch groene berm" zorgt tevens voor een verkeersremmend effect.

Ook voor de beoordeling op sterkte is gebruik gemaakt van klassen. Uitgangspunt is dat niet alleen de betonsterkte de op te nemen krachten bepaalt, maar ook de vormgeving van het product vanwege de open ruimten, diepte en breedte van de uitsparingen (profilering van het oppervlak) en de afmetingen.
De indeling in klassen, zoals in de BRL aangegeven, is hieronder weergegeven.

Breuklastklasse (BK) [kN]	Verkeersbelasting	Karakteristieke breuklast [N/mm]	Minimum breuklast [N/mm]
5	Licht verkeer	12,5	10
15	Normaal verkeer	37,5	35
25	Zwaar verkeer	62,5	60

De fabrikant geeft in haar documentatie aan tot welke klasse een product behoort. Met de keuze van een bepaalde klasse heeft de ontwerper/opdrachtgever een instrument in handen om te bepalen welke producten voor de beoogde toepassing geschikt zijn. Het risico van een foute keuze wordt hiermee beperkt. Hieronder een overzicht van de verschillende producten van v.d. Bosch Beton met bijbehorende klasse.

Product	Dikte	Klasse
Grasbetontegels type L 40x60	10 cm	A15
Grasbetontegels type L 40x60	12 cm	A15
Grasbetontegels type L 40x60	15 cm	A25
Grasbetontegels type D 40x60	12 cm	A15
Vlak grasbeton 40x60	10 cm	B15
Vlak grasbeton 40x60	12 cm	B15
Vlak grasbeton 40x60	15 cm	B25
Grasverbandtegels®	12 cm	A25
Grasverbandtegels® vlak	12 cm	B25
Grassplittegel®	15 cm	B15
Graspastegel® type L	12 cm	A15
Graspastegel® type L	15 cm	A25
Graspas-V-tegel® type L	15 cm	A25
Graspas-V-tegel® type L vlak	12 cm	B15
Graspas-Stil-Veilig®	15 cm	B25
Nokkentoptegel®	12 cm	A25
Nokkentop-V-tegel®	12 cm	A25
Nokkentop-V-tegel® vlak	12 cm	B25
Nokkentop-Stil-Veilig®	12 cm	B25
BéVéMat® 40	12 cm	A25
BéVéMat® 40 vlak	12 cm	B25
BéVéMat® 60	12 cm	A15
BéVéMat® 60 vlak	12 cm	B15
BéVéMat® 80	12 cm	A25
BéVéMat® 80 vlak	12 cm	B25
BéVéVerbandblok®	12 cm	A15

Prestaties en eigenschappen

Diepe uitsparingen (sleuven) en groeven
In de BRL K11001 wordt onderscheid gemaakt tussen "diepe uitsparingen" en "groeven". Diepe uitsparingen zijn bedoeld voor een groter grasoppervlak, een waarschuwingsfunctie en afwatering. In de praktijk noemen wij dit "sleuven" of "goten". Met "groeven" bedoelt men in de norm de smalle uitsparingen aan de bovenzijde van de elementen, die ontstaan als gevolg van het productieproces. Grasbetontegels met sleuven vallen in klasse A. De minimale diepte van een sleuf is 20 mm. De groeven mogen bij klasse A niet groter zijn dan de diepte van de sleuf +5 mm. Grasbetontegels zonder diepe uitsparingen, dus vlakke grasbetontegels, vallen in klasse B. Hier mogen de groeven maximaal 25 mm. diep zijn.

Oppervlak van de gaten
Bij type A dient de oppervlakte van gaten (in de norm aangeduid als "drainageopeningen" en "profilering") en sleuven ("diepe uitsparingen") minimaal 60% te zijn en het oppervlak van de gaten minimaal 20%.

Maattoleranties
De toegestane afwijkingen in afmetingen van de grasbetontegels:
- Lengte: +5 en -2 mm.
- Breedte: +5 en -2 mm.
- Dikte: +/- 5 mm.
- Vellingkant: +/- 2 mm.

Ook voor de beoordeling op sterkte is gebruik gemaakt van klassen. Uitgangspunt is dat niet alleen de betonsterkte de op te nemen krachten bepaalt, maar ook de vormgeving van het product vanwege de open ruimten, diepte en breedte van de uitsparingen (profilering van het oppervlak) en de afmetingen.
De indeling in klassen, zoals in de BRL aangegeven, is hieronder weergegeven.

Breuklastklasse (BK) [kN]	Verkeersbelasting	Karakteristieke breuklast [N/mm]	Minimum breuklast [N/mm]
5	Licht verkeer	12,5	10
15	Normaal verkeer	37,5	35
25	Zwaar verkeer	62,5	60

Leveringsvoorwaarden

Op alle rechtsbetrekkingen van v.d. Bosch Beton b.v. zijn de Algemene voorwaarden voor de levering van betonproducten, zoals gezamenlijk opgesteld door Bouwend Nederland en de Bond van Fabrikanten van Betonproducten in Nederland (BFBN), alsmede de Aanvullende Leveringsvoorwaarden v.d. Bosch Beton b.v. Omdat wij verzekerd zijn bij Euler Hermes kredietverzekeringsmaatschappij, zijn ook de door haar gestelde voorwaarden van toepassing.

Algemene leveringsvoorwaarden
Aanvullende leveringsvoorwaarden
Voorwaarden Euler Hermes

Duurzaam Bouwen

De betonindustrie loopt voorop qua duurzaam bouwen. V.d. Bosch Beton* wil als innoverende producent, niet afwachten. Sinds 2008 beschikt v.d. Bosch Beton over DUBOkeur®. Producten met DUBOkeur® onderscheiden zich op het gebied van duurzaamheid. Hiervoor wordt de milieu-impact van het te toetsen product middels een levenscyclusanalyse (LCA) bepaald en in relatie gezet tot vergelijkbare producten. Alleen de meest milieuvriendelijke alternatieven komen in aanmerking voor certificering. Deze LCA wordt door NIBE uitgevoerd.

KIWA-certificaat verificatie CO2-emissie
DUBO-certificaat v.d. Bosch Beton*

Reduton®

v.d. Bosch Beton* b.v. is in samenwerking met SQAPE er in geslaagd om het cement in betonbestratingsproducten te vervangen met behulp van geopolymeertechnologie. Bij de winning en productie van cement komt veel CO2 vrij. Door Reduton® cementloos beton toe te passen wordt een extreem lage CO2-uitstoot en MKI bereikt.


Bouwstoffenbesluit

Stenen, tegels, banden, grasbeton enzovoorts van v.d. Bosch Beton* voldoen aan milieueisen die de overheid in samenwerking met Stichting Bouwkwaliteit heeft opgesteld. Bouwstoffen zonder BSB®-merk mogen in Nederland niet verwerkt worden. Producten van v.d. Bosch Beton* voldoen aan het Bouwstoffenbesluit.

NL BSB® Certificaat (fabriek Almelo)
NL BSB® Certificaat (fabriek Vriezenveen)

Arbo

Niet alleen het milieu speelt een belangrijke rol bij het ontwikkelen van producten, ook de arbeidsomstandigheden van de stratenmaker en onze eigen mensen in onze fabriek spelen een grote rol hierin. Zo zijn bijna al onze producten op enige wijze machinaal verwerkbaar. Veel producten zijn zelfs al op machinale verwerking voorbereid op het moment dat zij de fabriek verlaten. Daarnaast heeft v.d. Bosch Beton de afgelopen jaren geïnvesteerd in arbeidsvriendelijke productiemethoden. Onze robots zijn hiervan een goed voorbeeld. Deze machines werden in eigen beheer ontwikkeld en vervangen het zware handwerk. Meer informatie over het machinaal verwerken van producten vindt u onder de paragraaf "verwerking".

Verpakkingsoverzicht

Hieronder ziet u een overzicht van de aantallen per pak of laag, vierkante meter en volle vracht. Heeft u een gedrukte versie van het verpakkingsoverzicht? Dan kunt u hier controleren wat de wijzigingen sindsdien zijn.

Machinale verwerking

Hulpstukken

Voor dit product zijn geen hulpstukken beschikbaar.

Downloads

Voor aanvullende informatie kunt u uiteraard contact opnemen met onze afdelingen verkoop en klantenservice.

KAP Graselement, waterdoorlatend